Τμηματα
Νήπια - Προνήπια - Προ-προ-νήπια
ΝΗΠΙΑ - ΠΡΟΝΗΠΙΑ
Τα παιδιά οικοδομούν τη γνώση, κάνοντας αναπόφευκτα λάθη κατά τη διαδικασία αυτή. Αυτά τα λάθη όμως, πρέπει να τα λάβουμε υπόψη μας, ως εκφράσεις της προσπάθειας να κατακτήσουν τη γνώση. Είναι μια απόλυτα φυσική διαδικασία, που συνδέεται με την αναπτυξιακή πορεία των παιδιών, και τα «λάθη» αυτά γίνονται αποδεκτά, ως έναν βαθμό, αποτελώντας σημείο εκκίνησης του σχεδιασμού της μαθησιακής διαδικασίας, που μακροπρόθεσμα στοχεύει στο ξεπέρασμα αυτών.
Στο Νηπιαγωγείο:
Η γνώση και η Γλώσσα οικοδομούνται εξελικτικά τόσο μέσα από επικοινωνιακές σχέσεις όσο και μέσα από ειδικές διαδικασίες μάθησης. Θα πρέπει να διαμορφώνονται ποικίλες καταστάσεις, ώστε τα παιδιά να ενθαρρύνονται από την αρχή να παίρνουν τον λόγο. Όλα τα θέματα προσεγγίζονται διαθεματικά, γεγονός που σημαίνει ότι επιλέγουμε ένα θέμα το οποίο αναπτύσσουμε στους τομείς της Γλώσσας, των Μαθηματικών, της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Δημιουργίας και Έφρασης, επιζητώντας την αλληλεπίδραση αυτών των τομέων μεταξύ τους. Πολλά από τα θέματα προσεγγίζονται σύμφωνα με τη μέθοδο των «σχεδίων εργασίας», γνωστών και ως projects ή έρευνες θεμάτων. Στα πλαίσια αυτών των σχεδίων εργασίας, πραγματοποιούνται και οι διάφορες επισκέψεις μας σε φυσικό περιβάλλον ή σε μουσειακό (ανάλογα το θέμα), με σκοπό τη βιωματική και επικοινωνιακή προσέγγιση της γνώσης.
Ο προσανατολισμός του προγράμματος των Μαθηματικών είναι να βοηθήσει τα παιδιά, μέσα από βιωματικές καταστάσεις να επεκτείνουν τις πρώτες μαθηματικές τους γνώσεις και να τις εφαρμόσουν σε νέες καταστάσεις. Να συνειδητοποιήσουν τη λειτουργική χρήση των μαθηματικών και τη χρηστικότητα της μαθηματικής γλώσσας, μέσα από συγκρίσεις, ταξινομήσεις, διατάξεις υλικών και παρουσιάσεις δεδομένων. Να μάθουν να προσεγγίζουν τις τέσσερις μαθηματικές πράξεις με παιγνιώδη τρόπο. Να προβληματίζονται και το πιο σημαντικό να δημιουργούν προβλήματα μόνα τους, προβλήματα που αναδύονται μέσα από την καθημερινότητά τους.
Η Περιβαλλοντική Αγωγή στην προσχολική εκπαίδευση αποτελεί ένα πλαίσιο δράσης άμεσα συνδεδεμένο με τα βιώματα των παιδιών. Συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία της μάθησης, εφόσον αφορά την προσέγγιση θεμάτων που ενδιαφέρουν τα παιδιά. Επιλέγουν τα ίδια τρόπους, υλικά και μέσα προκειμένου να μελετήσουν πράγματα, φαινόμενα και γεγονότα.
Όσον αφορά το Ανθρωπογενές περιβάλλον, η ανάπτυξη των γνωστικών ικανοτήτων και γνώσεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το περιεχόμενο που αναδύεται, μέσα από τις δραστηριότητες του προγράμματος της γλώσσας. Όπως επίσης και των πλείστων άλλων γνωστικών αντικειμένων που υπάρχουν συνολικά στον ετήσιο σχεδιασμό μας. Στο σύνθετο περιβάλλον του Νηπιαγωγείου, τα νέα κοινωνικά βιώματα που αποκτούν τα παιδιά και οι συνεπακόλουθες πολυδιάστατες γνώσεις που διαμορφώνονται ως προς την κοινωνική ζωή, αποτελούν σημαντική κατάκτηση στην εξέλιξη της μαθησιακής διαδικασίας. Τα παιδιά αλληλεπιδρώντας «με τους άλλους» και αποτελώντας μέλη μιας οικογένειας, μιας συνοικίας και μιας πόλης, αναπτύσσουν την αυτοεκτίμησή τους, συνειδητοποιούν τη μοναδικότητά τους και μαθαίνουν να συνεργάζονται. Γνωρίζοντας ότι το περιβάλλον γύρω τους μπορεί να μεταβάλλεται, επεμβαίνουν και το διαφοροποιούν. Κατά συνέπεια, τα μικρά παιδιά με τη φυσική κίνηση και το παιχνίδι, εξερευνούν το άμεσο περιβάλλον.
Η προσωπική παρατήρηση και η περιέργεια για την προέλευση, την κατασκευή και τη χρήση των πραγμάτων, είναι οι βασικές κινητήριες δυνάμεις. Για αυτούς τους λόγους, προσπαθούμε να φέρουμε σε επαφή τα παιδιά με καταστάσεις προβληματισμού σε «φυσικά» περιβάλλοντα, οργανώνοντας ένα σύνολο επισκέψεων σε διάφορους χώρους, που σχετίζονται κάθε φορά με τα επίκαιρα θέματα του προγράμματος.
Στο γνωστικό πλαίσιο της Μελέτης του Φυσικού περιβάλλοντος προσεγγίζονται διαθεματικά βασικές έννοιες και γνώσεις της βιολογίας, των φυσικών επιστημών, της γεωγραφίας, της ιστορίας και της λαογραφίας. Πραγματοποιείται δηλαδή, η κατανόηση της σημασίας της παρατήρησης, της δοκιμής και του πειραματισμού στη μελέτη υλικών και φαινομένων.
Ένας από τους βασικότερους τομείς στην νηπιακή ηλικία, είναι η Δημιουργία και η Έκφραση. Αυτός ο τομέας περιλαμβάνει τα Εικαστικά, δηλαδή τη χρήση ποικίλου υλικού και κατασκευών, με σκοπό τη δημιουργική ενασχόληση του παιδιού, το Θέατρο και το Θεατρικό παιχνίδι. Μέσα από την καλλιέργεια της Θεατρικής Παιδείας, επιτυγχάνονται πολλοί εκφραστικοί στόχοι και αυτό γίνεται μέσα από τη δραματοποίηση ιστοριών, μέσω του κουκλοθέατρου και του ελεύθερου θεατρικού παιχνιδιού, δηλαδή μέσα από την πολύ σημαντική εξωτερίκευση των συναισθημάτων των παιδιών.
Τέλος, ο τομέας των Νέων Τεχνολογιών είναι ένας αρκετά σημαντικός τομέας, καθώς ο υπολογιστής λειτουργεί ως μέσο επικοινωνίας, ως εποπτικό μέσο μάθησης, ως διερευνητικό μέσο στο πλαίσιο των καθημερινών δραστηριοτήτων της τάξης και ως μέσο συλλογής πληροφοριών (χρήση διαδικτύου). Τα παιδιά εξοικειώνονται και υιοθετούν βασικούς κανόνες για τη χρήση και τη λειτουργία του. Χρησιμοποιούν το πρόγραμμα της ζωγραφικής και ανακαλύπτουν μόνα τους τις λειτουργίες και τα μυστικά του. Παρακολουθούν εκπαιδευτικά DVD που σχετίζονται με τα διαθεματικά προγράμματα, αλλά και τα projects που αναδύονται και αναπτύσσονται από τα παιδιά, σε συνεργασία με τους γονείς καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
ΠΡΟ-ΠΡΟ-ΝΗΠΙΑ
Στην ηλικία των προ – προ – νηπίων, όπως και στην προσχολική αγωγή, όλα τα θέματα πηγάζουν από τα ενδιαφέροντα των παιδιών, και δουλεύονται διαθεματικά, μέσω των τομέων της Γλώσσας, των Μαθηματικών, της Δημιουργίας και Έκφρασης και του Περιβάλλοντος (Ανθρωπογενές και Φυσικό).
Δίνεται στα παιδιά η δυνατότητα να διηγούνται τις εμπειρίες τους, να αφηγούνται παραμύθια, να παρατηρούν και να περιγράφουν γεγονότα, να βελτιώνουν και να εμπλουτίζουν τον προφορικό τους λόγο. Απομνημονεύοντας μικρά κείμενα, κατανοούν ότι η εικόνα μετατρέπεται σε προφορικό λόγο, αναγνωρίζουν οικείες λέξεις, όπως το όνομα τους, και φυσικά ενθαρρύνονται να γράφουν όπως αυτά μπορούν. Τα παραπάνω, είναι κάποιοι από τους στόχους της Γλώσσας, η οποία αποτελείται από την Προφορική Επικοινωνία, την Ανάγνωση και την Γραφή, αλλά και την Γραπτή Έκφραση.
Τα παιδιά οικοδομούν τη γνώση κάνοντας αναπόφευκτα λάθη κατά τη διαδικασία, λάθη όμως που πρέπει να τα δούμε ως εκφράσεις της προσπάθειας να κατακτήσουν τη γνώση. Είναι φυσικό να συνδέονται με την αναπτυξιακή πορεία των παιδιών και γίνονται αποδεκτά ως έναν βαθμό, αποτελώντας σημείο εκκίνησης του σχεδιασμού της μαθησιακής διαδικασίας που μακροπρόθεσμα στοχεύει στο ξεπέρασμά τους.
Η παρατήρηση, η περιγραφή, η σύγκριση, η ταξινόμηση, καθώς και η κατανόηση απλών χωροχρονικών εννοιών, δηλαδή το να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν απλά γεωμετρικά σχήματα και να πραγματοποιούν αντιστοιχίσεις αντικειμένων ένα προς ένα, είναι κάποιοι από τους στόχους των Μαθηματικών αυτής της ηλικίας. Τα παιδιά δεν μπαίνουν στη διαδικασία γραφής και εμπέδωσης αριθμών ή μαθηματικών πράξεων, αλλά γίνεται προσπάθεια να προβληματιστούν και να θελήσουν από μόνα τους να εμβαθύνουν τη γνώση και να πειραματιστούν γύρω από τον κόσμο των Μαθηματικών.
Ο τομέας της Δημιουργίας και Έκφρασης είναι από τους αγαπημένους των παιδιών, καθώς μέσα από τα Εικαστικά, τη Δραματική τέχνη και το Κουκλοθέατρο, ξεδιπλώνουν τα ταλέντα τους και εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους, ανάλογα με το τι συναισθήματα και αντιδράσεις τους προκαλεί το κάθε θέμα. Εκφράζονται με το ελεύθερο θεατρικό παιχνίδι, τον αυτοσχεδιασμό και τη μίμηση μέσα από το σώμα τους, τη φωνή τους, τις αισθήσεις τους και επιλέγουν να χρησιμοποιούν δημιουργικά διάφορα υλικά, ερμηνεύοντας το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον με όποιο τρόπο μπορούν.
Τα μικρά παιδιά με τη φυσική κίνηση και το παιχνίδι εξερευνούν το άμεσο Περιβάλλον. Η προσωπική παρατήρηση και η περιέργεια για την προέλευση, την κατασκευή και τη χρήση των πραγμάτων, είναι οι κινητήριες δυνάμεις. Για αυτούς τους λόγους, προσπαθούμε να φέρουμε σε επαφή τα παιδιά με καθημερινές καταστάσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουν και να υιοθετήσουν. Όπως να μάθουν βασικούς κανόνες υγιεινής και προστασίας, να αντιλαμβάνονται την αλληλεπίδραση του περιβάλλοντος με τις δραστηριότητες του ανθρώπου, να αντιληφθούν τη συμβολή των μέσων μεταφοράς και επικοινωνίας και να γνωρίσουν βασικούς κανόνες κυκλοφοριακής αγωγής. Επίσης, να αναπτύσσουν ενδιαφέρον για ιστορικά γεγονότα, προβλήματα και διλήμματα ανθρώπων διαφορετικών εποχών, όπως και να διευρύνουν τις γνώσεις τους, όσον αφορά τον ανθρώπινο οργανισμό και φυσικά να γνωρίσουν το ζωικό και φυτικό βασίλειο.
ΜΕΤΑΒΡΕΦΙΚΑ
Στη Μεταβρεφική ηλικία, όλα τα θέματα δουλεύονται μέσω του Ψυχοκινητικού, του Αισθητηριακού, του Κοινωνικο-Συναισθηματικού, Αισθητικού και Νοητικού Τομέα. Η ανάπτυξη μέσω αυτών των τομέων είναι μέγιστης σημασίας, προωθώντας την εξέλιξη της προσωπικότητας του παιδιού.
Μέσω του Ψυχοκινητικού Τομέα, τα παιδιά αποκτούν αντίληψη του σώματός τους, μιμούνται και αναπαράγουν στάσεις του σώματος και πράξεις με την παρουσία προτύπου ή όχι, ενώ παράλληλα ανακαλύπτουν και τις δύο πλευρές του σώματος. Προσανατολίζονται στον χώρο και γνωρίζουν βασικές έννοιες, όπως μπρος - πίσω καθώς επίσης και, αντιλαμβάνονται τη διάρκεια των χρονικών διαστημάτων.
Ο Αισθητηριακός Τομέας είναι από τους βασικότερους τομείς αυτής της ηλικίας, καθώς βοηθάει το παιδί να λειτουργεί μέσω των αισθήσεών του, ώστε να ξεδιπλωθούν ομαλά όλες οι εκφάνσεις της προσωπικότητάς του. Τα παιδιά αποκτούν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται και να αντιδρούν σε περιβαλλοντικά ερεθίσματα, να δρουν και να αντιδρούν μέσα στο περιβάλλον, να παίζουν, να μαθαίνουν και να εξελίσσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, μέσω της αλληλεπίδρασης με συνομηλίκους τους. Επίσης, να αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο και να προφυλάσσονται, καθώς και να χρησιμοποιούν όλες τις αισθήσεις τους, ώστε να καταγράφουν, να συγκρίνουν και να οργανώνουν τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, βάσει λογικής εξήγησης.
Η Κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών κατέχει σημαντική θέση στα εκπαιδευτικά μας προγράμματα, καθώς βοηθάμε τα παιδιά να χτίσουν τα θεμέλια της αυτόνομης εισόδου τους στην κοινωνία, δημιουργώντας σωστές διαπροσωπικές σχέσεις, μέσα σε ένα κλίμα συναισθηματικής αποδοχής, ασφάλειας και αυτοεπιβεβαίωσης. Βασικός στόχος είναι τα παιδιά να μάθουν να ζουν αρμονικά μέσα σε έναν οργανωμένο χώρο (ένα μικρό κοινωνικό σύνολο) με την ομάδα, όσο η παιδαγωγός θέτει ένα οριοθετημένο πλαίσιο για ασφαλή αλληλεπίδραση.
Η λήψη πρωτοβουλιών, ανάλογα με τις δυνάμεις τους και με τη βοήθεια του ατόμου που τα καθοδηγεί είναι απαραίτητη. Έτσι σιγά – σιγά τα μικρά παιδάκια μας, μαθαίνουν να λειτουργούν μόνα τους! Καλλιεργούν την επικοινωνία, τη συνεργασία, το αίσθημα ευθύνης απέναντι στα μέλη της ομάδας, ανεξάρτητα από το φύλο, ενώ έρχονται σε επαφή με τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου.
Στα πλαίσια της «εκπαίδευσης» μέσω του Αισθητικού τομέα, η Εικαστική, η Θεατρική, η Μουσική Τέχνη και η Λογοτεχνία κατέχουν κυρίαρχες θέσεις.
ΒΡΕΦΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Στη βρεφική μας ηλικία, συγκεκριμένοι τομείς κατέχουν βασικό ρόλο. Μέσω του Κοινωνικο-συναισθηματικού, του Ψυχοκινητικού, του Αισθητικού και του Νοητικού τομέα, πλάθεται η προσωπικότητα του παιδιού. Βασικός στόχος μας είναι η πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
Κοινωνικο – Συναισθηματικός Τομέας
Στην ανάπτυξη του κοινωνικού τομέα, βασικός σκοπός μας είναι η κοινωνικοποίηση των παιδιών, δηλαδή να μάθουν να επικοινωνούν αρμονικά μεταξύ τους, συνειδητοποιώντας την παρουσία των γύρων τους. Αυτό επιτυγχάνεται με τις συλλογικές δραστηριότητες που προάγουν τη
συνεργατικότητά τους όπως, τα ομαδικά παιχνίδια, παιχνίδια σε ζευγάρια, παιχνίδια γνωριμίας κ.ά.
Επίσης, βασικός στόχος είναι τα παιδιά να μάθουν να ζουν αρμονικά μέσα σε έναν οργανωμένο χώρο (ένα μικρό κοινωνικό σύνολο) με την ομάδα, όσο η παιδαγωγός θέτει ένα οριοθετημένο πλαίσιο για ασφαλή αλληλεπίδραση. Η λήψη πρωτοβουλιών, ανάλογα με τις δυνάμεις τους και με τη βοήθεια του ατόμου που τα καθοδηγεί είναι απαραίτητη. Έτσι σιγά – σιγά τα μικρά παιδάκια μας, μαθαίνουν να λειτουργούν μόνα τους!
Στον συναισθηματικό τομέα, σκοπός μας είναι η ενδυνάμωση της συναισθηματικής ασφάλειας, ώστε να δημιουργηθούν σωστές διαπροσωπικές σχέσεις.
Αυτό επιτυγχάνεται με τις αυθόρμητες ή οργανωμένες συλλογικές δραστηριότητες των παιδιών, που τα βοηθούν να διευθετούν τις μεταξύ τους συγκρούσεις και να καλλιεργούν την συνεργατικότητά τους.
Ψυχοκινητικός Τομέας
Μέσω του Ψυχοκινητικού Τομέα, γνωρίζουμε το σώμα μας, μαθαίνουμε να προσανατολιζόμαστε στο χώρο, αλλά και να μετακινούμαστε προς διάφορες κατευθύνσεις, χρησιμοποιώντας ποικιλία υλικών. Επίσης, μιμούμαστε κινήσεις και φωνούλες, κάνουμε ασκησούλες φυσικής αγωγής όπως βάδισμα, τρέξιμο και μικρά πηδηματάκια. Εξασκούμε τη λεπτή μας κινητικότητα, προσπαθώντας να συντονίσουμε την οπτική αντίληψη με τις λεπτές κινήσεις των χεριών του παιδιού. Αυτό επιτυγχάνεται, μέσω της ζωγραφικής με δαχτυλομπογιές και πινέλο αλλά και μέσω του τσαλακώματος, του σκισίματος κ.ά.
Αισθητικός Τομέας
Ο Αισθητικός Τομέας αναπτύσσεται μέσα από την εικαστική τέχνη (ζωγραφική, κολάζ, τυπώματα, κατασκευές, κ.ά.), από τη θεατρική τέχνη όπως κουκλοθέατρο, από τη μουσική τέχνη όπως εκμάθηση τραγουδιών, αναπαραγωγή ήχων, ρυθμός, και μέσω της σωματικής έκφρασης, «χορεύοντας» διάφορα τραγουδάκια, πάντα στα πλαίσια των δυνατοτήτων τους.
Νοητικός Τομέας
Ο στόχος μας, αναφορικά με την εξέλιξη του Νοητικού Επιπέδου των παιδιών, είναι να εμπλουτιστεί και να ενδυναμωθεί ο μηχανισμός λειτουργίας της σκέψης του παιδιού.
Το παιδί πρέπει:
Να αναπτύξει τη γλωσσική και νοητική του ικανότητα, μέσα από απλές συζητήσεις, τραγουδάκια ή/και στιχάκια, σύντομες περιγραφές εικόνων και αναδιήγηση ιστοριών.
Να γνωρίσει το φυσικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει: τα ζώα, τα φρούτα, τα λουλούδια, τα λαχανικά, τους καρπούς κ.ά.
Να μάθει να αναγνωρίζει τα αντικείμενα μέσα από τα βασικά χαρακτηριστικά τους, διαμέσου των αισθήσεών του: όραση, ακοή, όσφρηση, αφή και γεύση.
Εικαστική Τέχνη
Προσφέρονται ευκαιρίες εξοικείωσης με διάφορα υλικά και εργαλεία και τους τρόπους χρήσης τους.Ανακαλύπτουν τις διάφορες όψεις των αντικειμένων και τους
αποδίδουν νέες σημασίες, επενεργώντας πάνω τους κινητικά και νοητικά.
Θεατρική Τέχνη
Εξοικειώνονται με τις εκφραστικές δυνατότητες του σώματος, του προσώπου και της φωνής (εισαγωγή στο θεατρικό παιχνίδι, δραματοποίηση, κουκλοθέατρο και παντομίμα).
Μουσική Τέχνη
Αναπτύσσουν τις εκφραστικές και δημιουργικές τους ικανότητες, μέσα από τη γενικότερη μουσική ευαισθητοποίησή τους, προσεγγίζοντας τις έννοιες της έντασης και του ρυθμού και καλλιεργώντας τις φωνητικές τους δυνατότητες (μουσικά παιχνίδια).
Λογοτεχνία
Εξοικειώνονται με τις εκφραστικές δυνατότητες του λόγου και εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους, μέσω παραμυθιών και εκπαιδευτικών βιβλίων (προσπάθεια αναδιήγησης από τα ίδια τα παιδιά ανάλογα με το εξελικτικό στάδιο).
Ο Νοητικός Τομέας είναι μείζονος σημασίας για εμάς. Ακολούθως, προέχει η γνωριμία των παιδιών με τα αντικείμενα και τις φυσικές ιδιότητές τους. Η επαφή με το φυσικό περιβάλλον έχει σαν συνέπεια, την εξέλιξη της γλώσσας, χτίζοντας τις βάσεις για την εξέλιξη της νόησης και της προσαρμοστικής συμπεριφοράς.
Γλώσσα και Μαθηματικά
Δεξιότητες Ανάγνωσης:
Να κατανοούν μια διήγηση που γίνεται από τη δασκάλα τους.
Να απομνημονεύουν μικρά κείμενα, π.χ. ποιήματα, τραγουδάκια.
Να χρησιμοποιούν τη βιβλιοθήκη της τάξης και να μάθουν να σέβονται τα έντυπα και τα βιβλία.
Δεξιότητες Γραφής:
Να κρατούν σωστά ένα μολύβι ή έναν μαρκαδόρο, παίρνοντας σωστή σωματική στάση.
Να ακολουθούν διαδρομές στο φυσικό χώρο, σε σχέση με σταθερά σημεία αναφοράς. Να αναπαράγουν τις διαδρομές αυτές και σε άλλους χώρους.
Ορθοφωνία:
Πραγματοποίηση φωνητικών ασκήσεων με παιγνιώδη μορφή για τη σωστή άρθρωση του λόγου.
Μαθηματικά:
Να προσεγγίζουν βασικές ποσοτικές έννοιες (πολλά – λίγα, μικρότερο από – μεγαλύτερο από, κλπ.).
Να κάνουν ταξινομήσεις αντικειμένων.
Να διατάσσουν αντικείμενα με βάση ένα χαρακτηριστικό τους.